НАЦИОНАЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА РЕСПУБЛИКИ ТЫВА

ИМ. АЛЕКСАНДРА СЕРГЕЕВИЧА ПУШКИНА

Режим работы:

Пн.-Пт. 9:00 - 18:00 ч. Сб. 9:00-17:00 ч.

Номнар делгелгези «Уран сөстүң чаяакчызы»

7 сентября 2023, Четверг

Бистиң  библиотеканың  тураскаалдыг номнар секторунда Тываның Улустуң чогаалчызы С. Б. Пюрбюнүң 110 харлаан юбилейинге тураскааткан номнар делгелгези-биле таныштыраал.

      Бо делгелгеде улуг чогаалчывыстың баштайгы чырыкче үнген номнары онзагайы-биле ылгалып көстүп турар. Ол номнар амгы үеде ховар номнарның санынче кирген болгаш ала-чайгаар-ла номчукчунуң сонуургалын оттура бээр.

      Чогаалчы Тыва Арат Республика үезинде «Кызыл коъш» (1943) болгаш «Эртенгиниң  ыры» (1944) деп ийи шүлүктер чыындызын чырыкче  үндүрген. 1947  чылда  Совет Тывага С. Пюрбюнүң  «Төрээн черим» деп аттыг үш дугаар шүлүктериниң чыындызы парлаттынган. Өгбелериниң бурун чуртунуң, төрээн чериниң, ада-иезиниң овурун «Тывага», «Мөңгүн-Тайга», «Хайыракан», «Шагаан-Арыг», «Эъжим», «Кара-Суг», «Чайлаг», «Төрээн дылымга» деп  шүлүктеринге кызыгаар чок бердингенин илередип,  алгап ырлаан. Өндүр чогаалчывыстың бо номнары биске болгаш номчукчуларывыска аажок үнелиг эртиневис бооп шыгжаттынган. Дээди база ортумак өөредилге черлериниң сургуулдары, школачылар тыва дыл болгаш чогаал талазы-биле болуп турар мөөрейлерге, олимпиадаларга киржирде библиотекага кээп бо номнар-биле таныжып, С. Б. Пюрбюнүң чараш аян сиңген шүлүктеринден чүгленип, хей-аът ап, белеткенип алырлар. Республиканың тыва дыл болгаш чогаал башкылары өөреникчилери-биле чаңгыс эвес удаа ырак кожууннардан кээп тургаш,  чогаалчының «Төрээн черим» деп аттыг номун улуг сонуургал, үнелел-биле номчуп турарлар.     

       С. Б. Пюрбюнүң шүлүктери «Дайынчы кыйгы» (1943), «Чалыы назынның кылажы» (1943), «Улуг-Хем» (1946)  деп чогаалдар чыындыларынга парлаттынган.  Номчукчу ук делгелгеден бо номнар-биле база таныжып ап болур.

       Сергей Бакизович Пюрбю проза чогаалдарында бөдүүн ажыл-ишчи тыва кижиниң иштики делегейин ханы илередип турар, шии чогаалдарында тыва чоннуң төөгүлүг эрткен оруун болгаш амыдыралдың чидиг айтырыгларын чырыдып база ол ышкаш чалыыларның ханы ынакшылын, улус-чоннарның   эп-найыралын, демниг амыдыралын көргүскен. Чогаалчывыстың өлүм чок очулгаларын дамчыштыр тыва номчукчу төрээн дылынга делегей литературазының  уран-чечен өндүр улуг У. Шекспир, А. С. Пушкин, Л. Н. Толстой дээш,  оон-даа өске чогаалчыларның чогаалдары-биле номчуп, таныжып ап чоруур.

Последние новости

5 июля, Пятница

III Международный форум «Через библиотеку – к развитию общества» г. Кызыл, 9-10 октября 2024 г.

Приглашаем Вас принять участие в работе III Международного форума «Через библиотеку – к развитию общества», в рамках празднования 80-летия вхождения Тувинской Народной Республики в состав СССР. Форум состоится 9-10 октября 2024 г. в г. Кызыле.

4 июля, Четверг

Базыр-оол Хомушкуевич Чүлдүм-Сүрүңнүң 90 харлаанынга (1934-2005)

Базыр-оол Хомушкуевич Чүлдүм-Сүрүң – бот-тывынгыр, сураглыг композитор, Тыва АССР-ниң культуразының алдарлыг ажылдакчызы чораан.

4 июля, Четверг

Книжная выставка «Любовь и семья в зеркале русской прозы» ко Дню семьи, любви и верности

Выставка оформлена в отделе Абонемент Национальной библиотеки им. А. С. Пушкина РТ. Здесь вы можете найти книги о семейных ценностях, традициях и обычаях, о любви и дружбе, о заботе о детях и стариках.