Төрээн Тывазынга чедип келирге, аас-кежиктиг өөрүшкү ону манап турган. Ынак эжи, кадайы Самба-Дарый, кыс уруг божуп алган, уруунуң адын безин адавайн, ачазы чедип келирге, адаары кай баарыл дээш манап олурган.

1944 чылдың алды айның ортан үези. База катап Улуг-Хемниң паром аксы. Улуг-Хемниң оң талакы эрии паром аксында шөлге ол үеде чаңгыс-даа бажың чок дазыр хову турган. Кызыл хоорайның чурттакчылары, чоок-кавының малчыннары, чон четтикпейн манап турганнар. Чыылган чон аразында анаа-ла сонуургактар турбаан-на болгай. Кижи-ле бүрүзү ынак эжин, оглун, кызын, төрелдерин манап турган. “Өөрээнде-ыглаар, хомудаанда-каттырар” деп тываларның үлегер чугаазы-ла шын-кижилерниң карактарының чаштары борбак-борбак бооп, чаактарын куду бадып турган. Үр манаан хүн, шак чедип келген. Сибирьниң шериг округунуң төлээлеринге үдедип алган тыва эки турачылар 15 машиналардан чыскаалдыр олурупкан, Кызыл тугун киискидип алган, Дөгээ баарынче таваар чоруп орган.

Орденниг аъттыг полктуң үрер хөгжүмү байырлалдың ырларын чиртиледир бадырып турган. Машиналар чыскаалдыр доктаай берген. Гвардейжилер машиналардан чиик-чиик дүже халышкаш, чыскаалыпкан. Оларның хөректеринде орден-хавыяалары чайгы хүннүң караанга чайыннанып турган, уткуп келген кижилерниң чүректери саргып, карактарын аржыылдары-биле чодуп турган.

(Сундуй, М. Эки турачы аъттыг экскадрон / М. Сундуй. – Кызыл : ТывНYЧ,  2015. – 228 ар.)