Октябрь 30-де, национал болгаш чурт-шинчилел чогаалының килдизиниң ажылдакчылары, Тыва
Республиканың Улустуң чогаалчызы, шылгараңгай шүлүкчү А. А. Даржайның 80
харлаан юбилейинге тураскаадып, «Тыва дылдың, тыва чогаалдың мерген чогаалчызы»
деп аттыг ужуражылганы эрттирген. Ужуражылгага чогаалчының өөнүң ишти Мария
Донгаковна, күрүне университединиң тыва дыл болгаш чогаал салбырының, Кызылдың
башкы колледжизиниң сургуулдары, чогаалчылар, эртемденнер, ыраажылар болгаш
чогаалчының мөгейикчилери киришкен.
А. А. Даржай 1944 чылдың
ноябрь 3-те Сүт-хөл кожууннуң Суг-Аксы суурга мал эмчилериниң өг-бүлезинге
төрүттүнген. Чаш болгаш чалыы үези Чаа-Хөлдүң Булуң-Терек суурга эрткен. 1962
чылда Чаа-Хөл ортумак школазын дооскан. 1970 чылда Кызылдың педагогика
институдун чедиишкинниг дооскаш, 1970-76 чылдарда «Тываның аныяктары» солуннуң
килдизин эргелекчилеп, редакторлап ажылдап чораан. 1976-81 чылдарда Тываның ном
үндүрер чериниң чечен чогаал редактору. 1981-89 чылдарда Тываның чогаалчылар Эвилелиниң
чогаал килдизинге кол редактор болуп, чогаалчылар Эвилелиниң баштаар чериниң
даргазынга 1989-92, 1997-2001 чылдарда ажылдап чораан. 1992-94 чылдарда Тыва
Республиканың парлалга болгаш информация сайыды. 1994-98 чылдарда Тыва
Республиканың Дээди Хуралының депутады турган.
Ол
чогаал ажылын 1964 чылда эгелээн. «Төрээн
черим» деп шүлүктериниң баштайгы ному 1972 чылда чырыкче үнген. Оон бээр ол
тыва, орус, алтай дылдарга 30 ажыг шүлүк болгаш проза номнарын үндүрген.
Ужуражылганы
башкы, Тыва Республиканың чогаалчылар Эвилелиниң кежигүнү Римма Карбыевна ажыткан. Чалаткан аалчыларга байыр чедирип, А.
С. Пушкин аттыг ном саңының директору И. А. Эртине сөс ап чугаалаан.
А. А.
Даржайның шүлүктеринге бижиттинген ырыларның саны 60 ажыг. Ол шүлүктерге аялганы
Тываның билдингир композиторлары А. Б. Чыргал-оол, Р. Д. Кенденбиль, С. И.
Бадыраа, В. Б. Серен, К. М. Данзын дээш,
оон-даа өскелер бижээн. Чижээлээрге: «Эрткен үем», «Тыва өглер», «Дагларым»,
«Сай-суу», «Авамга» деп шүлүктери чоннуң ынак ырылары апарган. Хемчегни чараш ырылары-биле «Чырык күзел» деп
бөлүктүң ыраажылары база С. Базыр-оол аттыг культура төвүнүң ыраажызы С.
Мандып-оол каастаан.
Дараазында
А. А. Даржайның чогаадыкчы ажылының дугайында үнелелдерни, солун
сактыышкыннарны Тываның гуманитарлыг болгаш тускай социал-экономиктиг
шинчилелдер институдунуң эртемденнери: З. Б. Самдан, У. А. Донгак, В. С.
Салчак, чогаалчылар А. С. Шоюн, Л. Х. Ооржак, Н. Т. Эртине кылганнар.
Сургуулдарга
килдистиң ажылдакчылары чогаалчының
чогаалдарынга викторинаны эрттирген. Айтырыгларны шын харыылаан уруглар белектерни
алган.
Хемчегниң сөөлүнде чогаалчының өөнүң ишти Мария Даржайга боодал чечектерни
сунмушаан, каң дег быжыг кадыкшылды, ам-даа узун назыны, аас-кежикти күзеп,
чылыг, чымчак байыр сөстерин килдистиң ажылдакчызы Чечек Эрес-ооловна чедирген.
Ужуражылга солун сактыышкыннарлыг,
бедик деңнелге эрткенин Мария Донгаковна база келген аалчылар өөрүп, үнелээн.
