Альберт Кировович Хомушку – артист, композитор, режиссёр, Тываның уран чүүлүнүң алдарлыг ажылдакчызы, ТР-ниң культура яамызының театр уран чүүлүнүң талазы-биле шаңналының лауреады, Тываның композиторлар болгаш чогаалчылар Эвилелдериниң кежигүнү.

Ол 1964 ч. октябрь 11-де Кызыл хоорайга, ус-шеверлерниң чурту Бай-Тайга чурттуг Тываның каш дакпыр алдарлыг мөгези, Киров Хунажыковичиниң өг-бүлезинге төрүттүнген. Алик элээди чылдарындан-на шимченгир, эш-өөрзүрек, оларның аразынга бир-ле солун чүүл дугайында чугаалаан, каттырткан турар. «Кижи болуру чажындан» дижир, бичиизинден-не ырлаарынга, гитаралап ойнаарынга ынак, уран чүүл көрүлделеринге бо-ла киржир турган. Бир-ле хүн, 9 дугаар класска өөренип турда, башкызы кым, кандыг мергежил чедип алырының дугайында беседа чоруткан. Ол боданмайн-даа артист болур мен дээн. «Аас белээ» деп чүве турар, Альберт Хомушку ам арат чонунуң аразында аян-сырынныг аялгалар чогаадыр алдарлыг артист болганы ол.

Ол 1982 ч. Туранның 2 дугаар школазын, Москваның Гнесиннер аттыг хөгжүм академиязын база 1995 ч. Күрүнениң театр уран чүүлүнүң институдунуң режиссура салбырын чедиишкинниг дооскан. Альберт Хомушку амыдыралының 40 ажыг чылдарын, ооң бүгү-ле чырык хүннерин, культурага, уран чүүлге бараалгадып чоруур. Ол уран чүүлдүң база бир салым-чаяанныг, шылгараңгай көскү төлээлериниң бирээзи. Ооң уран чүүлдүң шыпшыынче бедип үнген чедиишкиннери: Тываның В. Көк-оол аттыг хөгжүм шии театрының артизинден эгелээш, режиссёру, директору, театрның хөгжүм килдизиниң эргелекчизи, республиканың культура яамызының бирги оралакчызынга чедир ажылдааны. Альберт Хомушку уран чүүлдүң кандыг-даа адырынга ажылдап тургаш, амы-хууда бодунга харыысалгалыын, негелделиин көргүзер чораан. Ооң сценага тургускан улуг деңнелдиг ыры- хөгжүмнүг шиилери, хөй санныг ырыларның аялгалары чоннуң ынакшылын чаалап алган. Ол чончу, улуг-даа, бичии-даа кижилер-биле эптиг чугааны тып алыр, бөдүүн, биче сеткилдиг, дузааргак, бүзүрелдиг сүмелекчи. Шылгараңгай бүгү талалыг хөгжүмчү болурундан аңгыда, хостуг үелеринде чогаал бижииринге база сундулуг. Өскен төрээн чер-чуртунуң чурумалын, чоок кижилеринге ынакшылын алгап-мактаан бөлүк шүлүктери «Улуг-Хем» сеткүүлүнге, «Шын», «Тываның аныяктары» солуннарынга парлаттынгылаан.

Барыын-Хемчик кожууннуң Эрги-Барлык сумузунуң чону Альберт Хомушкунуң дугайында мынчаар үнелээннер: «Республика чергелиг фестивальга бедик деңнелдиг, солун концерт-биле киржиринге дорт удуртулгалыг бисти белеткежип берген, бүгү талалыг салым-чаяанныг артизивис, композиторувус, режиссёрувус, Буян-Бадыргы ноянның 100 харлаанынга тураскааткан чаа, чараш ырызын бир дугаарында эрги-барлыкчыларга бүзүреп, хөй санныг эр улустуң ниити ырызын күүсеттиргенин боттарывыс-даа, чонувус-даа чарашсынып, дыңнаар турдувус. Ол дээш чоргаарланып чоруур бис».

Ыры-хөгжүмге бойдустан салым-чаяанныг, ооң-биле чүгленген, уран чүүлдүң далайында хостуг эжиндирген хөй талалыг артизивис, режиссёрувус, композиторувус Альберт Кировович Хомушкуга төрүттүнген хүнү-биле байырывыс чедирбишаан, ам-даа чоннуң сеткил-сагыжын чымчадып, доюлдуруп кээр уян-сырынныг аялгаларны, ыры-хөгжүмнүг шиилерни чогаадырын күзеп, хей-аъды улам-на бедик болурун йөрээп, быжыг кадыкшылды күзедивис!

Материалды И. Д. Ооржак белеткээн.