Өскен төрээн черим ышкаш, Өңгүр чараш чүве-ле чок. Тараа шыпкан хову-шөлдер, Дагыр-Шемим шынаалары Чырык черге ажыл кылыр Шынап күштү меңээ берген.
Ойдан-оол Хөвеңмей Монгушевич
– прозачы, шүлүкчү, журналист, башкы.
Ол 1938 ч. октябрь 25-те Чөөн-Хемчик кожууннуң
кайы-даа талазы кадыр-кашпал сүвүр даглар-биле бүзээлеттинген Дагыр-Шемиге
төрүттүнген. Чадаананың ортумак школазын, Кызылда күрүнениң башкы институдун,
Москвага журналистерниң дээди курстарынга өөренип чораан.
«Тываның
аныяктары» солунунга корреспондентилеп, Тыва радионуң редакторунга, Партия
обкомунуң идеология килдизинге инструкторлап, «Улуг-Хем» альманагынга ажылдаан. Дерзиг-Аксы, Бай-Хаак, Хөнделеңге өөредилге эргелекчилеп, Шекпээр, Ак-Довурактың 1 дугаар школаларынга тыва дыл, чогаал
эртемнерин башкылаан.
Чогаал ажылынче
1961 ч. кирген. Ооң чогаалдары республика солуннарынга, «Улуг-Хем» сеткүүлүнге үнүп
турган. Бичии номчукчуларга белек кылдыр, 1967 ч. баштайгы ному «Оттуг-Мыйыс»
деп ат-биле үнген. Дараазында чылдарда «Кызыл хаяа» (1974), «Чайык соонда»
(1978), 1980 ч. «Чаптанчыг Уранмаа» деп номнары парлаттынган.
Ол К.
Чуковскийниң шүлүктерин, алтай, моол чогаалчыларның чогаалдарын тыва дылче очулдурган. Ооң шүлүктерин С.
Козлова, М. Рамазанова орус дылче очулдургулаан.
Хөвеңмей
Ойдан-оол ССРЭ-ниң Журналистер, Тываның Чогаалчылар эвилелдериниң кежигүнү
чораан.
Ол 2010 ч. январь
12-де мөчээн.
«Чуртталганың үнези чүл?
Чүгле ону эки бода,
Алдын эвес дериң төккен
Ажылыңдан салдынмайн чор.
Амыдырал чырык черге төнчүзү чок.
Ажы-төлдер салгал дамчып чурттап чоруур...» (Х. Ойдан-оол).
Материалды И. Д. Ооржак белеткээн
